Het kan ineens gebeuren; door een ziekte of ongeval kun je je werk niet meer doen. Je krijgt een auto-ongeluk, de mededeling dat je kanker hebt of je hebt al tijden klachten zonder dat je daar op lette, maar ineens kun je niet verder. Het kunnen lichamelijke problemen zijn of psychische klachten, je ziet het niet aankomen maar het gooit je hele leven ondersteboven. Met een gerichte medische behandeling hoop je weer beter te worden. Dat kan tot genezing leiden, maar soms is het niet (volledig) op te lossen, of het blijft heel lang onzeker wat er mogelijk is.

Genezing en herstel

Herstel is meer dan genezing. Waar bij genezing vooral de medische behandeling en de gezondheid centraal staat, gaat het bij herstel om de verbetering van de veerkracht, het vermogen om je eigen leven vorm te geven. Vitaliteit is het vermogen om vaardig om te gaan met de veranderingen in je inzetbaarheid door naar verbeteringen te blijven streven. Je zou het liefst teruggaan naar de tijd voor de uitval, maar dat is lang niet altijd mogelijk. In plaats van dan maar genoegen nemen met minder, kun je ook kijken wat de kwetsbaarheid gebracht heeft, nieuwe inzichten, ervaringen, die iets zeggen over je veerkracht, je vermogen om zelf iets van je leven te maken.

Zelf­vertrouwen en eigen waarde

Door de nog aanwezige klachten kun je wellicht belangrijke delen van je eigen werk niet of nog niet uitvoeren. Als je je richt op je klachten zal de nadruk liggen op wat je allemaal niet meer kunt en dat bepaalt dan je beeld van de toekomst. Je kwetsbaarheid heeft je zelfvertrouwen een deuk gegeven.

In plaats daarvan kun je beter kijken wat bijdraagt aan je veerkracht en wat je met je kwaliteiten wilt en kunt doen en welk werk weer inspireert om je voor in te zetten.

Zelfherstel

In plaats van de vraag “wat kan ik niet meer en hoe moet ik daar rekening mee houden?” gaat het om: “wat wil ik verder met m’n leven en hoe past werk daar weer bij?”.

Dat vergt een onderzoek naar je herstel vermogen, waarin niet alleen je capaciteiten en je belemmeringen centraal staan, maar vooral de veerkracht die je hebt opgebouwd in de omgang met je kwetsbaarheid: je vitaliteit. In combinatie met je kernkwaliteit kom je tot een nieuwe werkrichting, die uitzicht biedt op een nieuw leven na de uitval. Dat kan allerlei vormen aannemen, sommige mensen gaan aan de slag als ervaringsdeskundige, zoals in de psychiatrie en de oncologie nu steeds meer gebeurt, maar het kunnen ook juist werkzaamheden zijn waar je vroeger nooit aan toe gekomen bent, meer gericht op wat je zelf echt wilt en minder op wat er van je verwacht wordt, maar voor iedereen is dat weer anders. Essentieel is dat het werk een bijdrage levert aan je herstel en je zelfvertrouwen en daarmee je veerkracht vergroot.